Lithium-Ion: het Nieuwe Asbest

Ooit was asbest hét wondermateriaal. Brandwerend, sterk en goedkoop. We stopten het in huizen, scholen en fabrieken, blindelings vertrouwend op de belofte van veiligheid en vooruitgang. Totdat decennia later bleek dat asbest dodelijk is. En nu lijkt het erop dat we diezelfde fout herhalen maar dit keer onder een groene vlag.

Maak kennis met het nieuwe asbest van onze tijd: lithium-ion batterijen.

We leven in een tijd van elektrische auto’s en thuisbatterijen met als grote ster de lithium-ion batterij. Maar achter de façade van ‘duurzaamheid’ schuilt een ongemakkelijke waarheid: de meeste lithium-ion batterijen eindigen als afval. En het grootste deel daarvan wordt níet gerecycled.

In Europa wordt minder dan 5% van een lithium-ion batterij op een efficiënte manier gerecycled. De rest wordt verbrand, begraven of verscheept naar het buitenland. In het buitenland is geen zicht op een juiste verwerking en ontbreekt het aan juiste regelgeving. Dit is niet alleen een milieuramp in wording, maar ook een gemiste kans op grondstofbehoud.
De schade begint al ver vóór de batterij ooit in een auto of huis belandt. De winning van lithium is bijzonder destructief. In landen als Chili, Bolivia en Argentinië wordt voor elke ton lithium tot 2 miljoen liter water opgepompt, vaak uit gebieden die toch al kampen met extreme droogte. Hierdoor verdrogen ecosystemen, slinken waterreserves voor lokale gemeenschappen en verdwijnt landbouwgrond. Daarnaast brengt lithiumwinning zware vervuiling met zich mee: chemicaliën lekken in het grondwater, de biodiversiteit verdwijnt en hele landschappen worden onherstelbaar beschadigd. Wat als ‘groen’ gepresenteerd wordt, begint dus met een ecologische ravage.

Vergelijk dat eens met de ouderwetse loodzuuraccu

• Recyclingpercentage? Ruim 95%!
• Infrastructuur? Al tientallen jaren volwassen en circulair.
• Milieubelasting? Beheersbaar en gecontroleerd.

Loodaccu’s, die vaak worden weggezet als ‘verouderd’, blijken op het gebied van recycling vele malen duurzamer dan hun lithium-concurrenten.

Elektrische auto’s: Rijden op een milieuramp

Elektrische voertuigen worden gepresenteerd als schoon en toekomstgericht. Maar wat gebeurt er met de batterij als deze na 8 tot 10 jaar versleten is?

Steeds meer huishoudens gaan over tot de aanschaf van een thuisbatterij. 99% van de huidige thuisbatterijen bestaat uit Lithium-Ion oplossingen en dus gaat hier dezelfde vraag op.
De demontage en verwerking van Lithium-Ion batterijen is complex, gevaarlijk en nauwelijks rendabel. Ondertussen stapelen afgedankte accu’s zich op, een milieubom onder ons streven naar duurzaamheid.

Waarom wordt hier niet over gesproken?

Lithium-ion is het paradepaardje van de groene economie en niemand wil de groene droom verstoren. Maar achter elke innovatie moet de vraag gesteld worden: “Wat laten we achter?”
Zonder een robuuste recyclingketen bouwen we een giftige berg afval die de volgende generaties mogen opruimen — net als met asbest is gebeurd.

Lithium-ion batterijen zijn niet per definitie het probleem. Ons blind vertrouwen in deze batterijen, zónder veilige recycling, zónder langetermijnvisie, is dat wél. De parallellen met asbest zijn niet toevallig. Ze zijn een waarschuwing. Wat je vandaag koopt, is wat je morgen moet opruimen.

Wil ik investeren in een oplossing — of in het probleem van morgen?

We moeten investeren in veilige, herbruikbare en écht duurzame alternatieven. Denk bijvoorbeeld aan de Qurmit Thuisbatterij, een lood-zuur batterij die voor 50% bestaat uit gerecycled lood en voor meer dan 95% recyclebaar en brandveilig is.

Lees meer